មេរៀនទី៤ ចំណែកថ្នាក់សត្វ
នៅលើភពផែនដីយើងនេះ មានសត្វច្រើនប្រភេទណាស់ ។ សត្វខ្លះសុីសាច់ឆៅជាអាហារ (មាំសាសី) ។ សត្វខ្លះសុីសត្វល្អិតជាអាហារ (តិណាសី) ។
សត្វខ្លះសុីរុក្ខជាតិឬគ្រាប់រុក្ខជាតិជាអាហារ (រុក្ខាសី) ។ សត្វខ្លះសុីអាហារគ្រប់មុខ (សព្វាសី) និងសត្វខ្លះត្រូវការចំណីអាហារដាច់ដោយឡែកពីគេ ដូចជាពួកឃ្មុំត្រូវការលំអងផ្កានិងសារជាតិផ្សេងៗ
ដែលមានរស់ជាតិផ្អែម ដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិត ។ បណ្តាសត្វទាំងអស់នេះមានសត្វខ្លះរកសុីពេលយប់ សត្វខ្លះរកសុីពេលថ្ងៃ សត្វខ្លះរស់នៅលើគោគ សត្វខ្លះរស់នៅក្នុងទឹក និងសត្វខ្លះរស់នៅលើគោគផង
ក្នុងទឹកផង ។ ប៉ុន្តែសត្វទាំងអស់សុទ្ធតែមានលក្ខណៈសម្គាល់របស់វា ។ ដូចនេះ គេអាចធ្វើចំណែកថ្នាក់សត្វតាមលក្ខណះដូចខាងក្រោម ។
1. លក្ខណៈរូប
តាមរយៈលក្ខណៈរូបខាងក្រៅរបស់សត្វ យើងឃើញសត្វទាំងនោះមានលក្ខណៈសម្គាល់ផ្សេងៗគ្នា ។ ឧទាហរណ៍ៈ
![image 1](lesson4_01.png)
លក្ខណៈសម្គាល់នេះ អាចឲ្យយើងផ្តុំសត្វទាំងនោះទៅតាមក្រុមដែលមានលក្ខណៈសម្គាល់ដូចគ្នា
លក្ខណៈសម្គាល់ "ស្លាប" អាចឲ្យយើងផ្តុំមាន់ ក្ងាន និងទាជាក្រុម (ក)
លក្ខណៈសម្គាល់ "ជើងមានម្រាមជាប់គ្នា" អចឲ្យយើងផ្តុំក្ងាន និងទាជាក្រុម (ខ)
លក្ខណៈសម្គាល់ "ខ្លួនមានរោម" អចឲ្យយើងផ្តុំឆ្កែ គោ និងក្តាន់ជាក្រុម (គ)
លក្ខណៈសម្គាល់ "ក្បាលមានស្នែង" អចឲ្យយើងផ្តុំ គោ និងក្តាន់ជាក្រុម (ឃ) ។
![image 2](lesson4_02.png)
តាមលទ្ធផលខាងលើ យើងអាចធ្វើចំណែកថ្នាក់សត្វតាមទម្រង់មែកឈើដែលបង្ហាញឲ្យឃើញពីដូនតារួមរបស់ក្រុមសត្វនីមួយៗ ។
ក្រុម "ក" មាន់ ទា ក្ងាន បង្ហាញពីដូនតារួមមួយ ដែលមានលក្ខណៈសម្គាល់ដូចគ្នាគឺ "រោមស្លាប"
ក្រុម "ខ" ក្ងាន ទា បង្ហាញពីដូនតារួមមួយ ដែលមានលក្ខណៈសម្គាល់ដូចគ្នាគឺ "ជើងមានម្រាមជាប់គ្នា"
ក្រុម "គ" ឆ្កែ គោ ក្តាន់ បង្ហាញពីដូនតារួមមួយ ដែលមានលក្ខណៈសម្គាល់ដូចគ្នាគឺ "រោមនិងដោះ"
ក្រុម "ឃ" គោ ក្តាន់ បង្ហាញពីដូនតារួមមួយ ដែលមានលក្ខណៈសម្គាល់ដូចគ្នាគឺ "ស្នែង"
ការធ្វើចំណែកថ្នាក់សត្វបែបនេះ គឺជាការប្រមូលផ្តុំសត្វជាក្រុមទៅតាមលក្ខណៈសម្គាល់រួម (លក្ខណៈរូប) រួចដាក់ឈ្មោះក្រុមនីមួយៗ ។ ដូចនេះ
ក្រុម "ក" ជាក្រុម " បក្សី "
ក្រុម "ខ" ជាក្រុម " តាលបាទ បក្សី "
ក្រុម "គ" ជាក្រុម " ថនិកសត្វ "
ក្រុម "ឃ" ជាក្រុម " ទំពាអៀង "
2. វិធីជីវវិទ្យា
ការធ្វើចំណែកថ្នាក់តាមវិធីនេះមានន័យថា ធ្វើចំណែកថ្នាក់ទៅតាមអ្វីដែលសត្វទាំងនោះមាន យើយសត្វដទៃគ្មាន ។ ឧទាហរណ៍ៈ
ពួកសត្វដែលមានរោមនិងដោះជាថ្នាក់ថនិកសត្វ
ពួកសត្វដែលមានរោមស្លាបនិងផ្ទាំងស្លាបជាថ្នាក់បក្សី
ពួកសត្វដែលមានរំអិលនិងព្រុយប្រកបដោយទ្រនុងឆ្អឹងជាថ្នាក់ត្រី
ពួកសត្វដែលមានស្រការលើដងខ្លួនហើយផ្លាស់ទីដោយវារ សូនជាថ្នាក់ល្មូន
ពួកសត្វដែលមានស្បែកស្រាតហើយសើម អវយវៈក្រោយវែងជាងអវយវៈមុខជាថ្នាក់កង្កែប
ពួកសត្វដែលមានជើង 3 គូប្រកបដោយគន្លាក់ 3 កង់ជាថ្នាក់សត្វល្អិត ។
ជារួមយើងអាចចែកពួកសត្វខាងលើជាពីរផ្នែកធំៗគឺ
ក. សត្វមានគ្រោងឆ្អឹងក្នុង (សត្វឆ្អឹងកង)
![image 4](lesson4_04.png)
ខ. សត្វមានគ្រោងឆ្អឹងក្រៅ (សត្វឥតឆ្អឹងកង)
![image 5](lesson4_05.png)
មេរៀនសង្ខេប
សត្វទាំងអស់មានលក្ខណៈសម្គាល់ផ្សេងៗគ្នា ។
សត្វទាំងអស់ចែកចេញជាពីរក្រុមធំៗគឺ
ក្រុមសត្វឆ្អឹងកង ដែលមានសត្វឆ្អឹងកងខ្នង ។ សត្វឆ្អឹងកងចែកចេញជា 5 ថ្នាក់គឺ ថ្នាក់ត្រី ថ្នាក់កង្កែប ថ្នាក់ល្មូន ថ្នាក់បក្សី និងថ្នាក់ថនិកសត្វ ។
ក្រុមសត្វឥតឆ្អឹងកង ដែលជាសត្វគ្មានឆ្អឹងកងខ្នង ។ សត្វឥតឆ្អឹងកងមានច្រើនប្រភេទទៀត ថ្នាក់អារាក់គ្នីដ ថ្នាក់ស្ពុងស្យែ ថ្នាក់គ្រូស្តាសេ... ។